Greet Beelen (47) is al 26 jaar verpleegster en ziet met eigen ogen het aantal verpleegkundigen rondom haar dalen. Steeds minder mensen beginnen aan de opleiding of haken halverwege hun carrière af omdat het te zwaar is. Daardoor wordt verpleegkunde in België beschouwd als een kwantitatief knelpuntberoep.
Verpleegkunde stond in 2016 als derde in rang op de lijst van knelpuntberoepen in België. Enkel werfleider en conducteur in de bouw deden het nog net iets slechter. 2017 zal weinig verbetering bieden, klinkt het bij de 47-jarige verpleegster. “Het verlengen van de opleiding is een bijkomende factor die studenten er zal van weerhouden om voor deze studie te kiezen”.
De inhoud van de opleiding blijft hetzelfde maar wordt verspreid over vier jaar in plaats van drie. “Bovendien moet je je er bewust van zijn dat je als verpleegkundige een toekomst tegemoet gaat van onregelmatige uren, nacht- en weekendwerk.” Greet had hier geen enkel probleem mee. Wanneer ze in het begin van haar carrière een avond shift kreeg, kon ze nadien perfect uitgaan. “Ideaal als jonge twintiger maar wanneer er een partner en kinderen in het spel komen, zijn die onregelmatige uren niet meer zo interessant.”
Fysiek zwaar
De jongeren van tegenwoordig staan, volgens Greet, niet meer te springen om nog een job als verpleegkundige uit te oefenen. “Toen ik aan mijn opleiding begon was er helemaal nog geen tekort in de zorgsector.” Greet kreeg op het einde van haar opleiding onmiddellijk een jaarcontract aangeboden door Gasthuisberg. Daar konden haar klasgenoten op dat moment alleen maar van dromen. Maar de tijden zijn veranderd en daarmee ook de menselijke ambities. Jongeren willen liever geen weekendwerk of onregelmatige uren en verkiezen eerder een job met extralegale voordelen.
“De opleiding aantrekkelijker maken voor studenten is, als je het mij vraagt, niet voldoende”, gaat Greet verder. Ze ziet steeds meer collega’s uit het beroep stappen omdat het hen fysiek te zwaar wordt. Ook die onregelmatige uren beginnen op een bepaalde leeftijd door te wegen. Daarnaast is de financiële vergoeding niet altijd een compensatie voor geleverde prestaties. “We kloppen regelmatig overuren die ons niet worden terugbetaald. We mogen die in principe wel terugnemen, maar in onze sector is daar helemaal geen tijd voor.”
Minder sociaal contact
Greet benadrukt dat de verpleegkunde doorheen de jaren fel is veranderd. “Vroeger hadden we nog de tijd hadden om tijdens ons werk een babbeltje te slaan met onze patiënten.” Dat dat nu vaak niet meer kan heeft twee redenen: het aantal personeelsleden daalt, maar de werkhoeveelheid blijft wel hetzelfde. Alles moet dus veel sneller gaan om het werk gedaan te krijgen. Nog een reden is het stijgend gebruik van technologie. Bandjes moeten gescand worden, de correcte hoeveelheid medicatie moeten worden toegediend én correct opgenomen worden in een databank. “Die technologie maakt het ons verpleegsters veel moeilijker om onze job uit te oefenen. Ik mag soms een patiënt met pijn geen medicatie geven omdat dat in de databank niet staat voorgeschreven. Hartverscheurend is het soms.” Het psychisch opvangen van de patiënten is ook een deel van de job, een deel waar geen tijd meer voor is.
Greet weet niet meteen hoe het probleem te verhelpen. “De VDAB spoort werkzoekenden aan om een opleiding in de zorgsector te volgen, wat ik zeker een goed initiatief vind.” Ook ziet ze dat ziekenhuizen steeds vaker mensen uit het buitenland vragen en hen een bijscholing laten volgen om hier in België te kunnen beginnen.
Op de vraag of verpleegkunde dan een roeping is, is Greet heel duidelijk: “Absoluut, al was het dat niet voor mij. Bij het maken van mijn studiekeuze wilde ik graag laborant worden, maar door de grote hoeveelheid chemie zag ik dat niet zitten”, vertelt ze met lichte spijt in het hart. Ze koos uiteindelijk voor verpleegkunde omdat haar oudere zus daarvoor in opleiding was. Greet studeerde af met onderscheiding en kon er niet snel genoeg invliegen. Toch bleek de job niet honderd procent haar ding te zijn en dus besloot ze een D-cursus te volgen. “Lesgeven leek meer iets voor mij.” Maar door privéproblemen moest ze na een jaar met de cursus stoppen en nam ze haar vorige leven als verpleegster weer op. “Mogen lesgeven zou mooi geweest zijn, maar ik haal ook enorm veel voldoening uit mijn huidige job.”
Verpleging mag misschien niet Greets eerste keuze geweest zijn, het verzorgen van mensen en de dankbaarheid die ze er voor terugkrijgt, geeft haar genoeg voldoening om het vol te houden.
© 2017 – StampMedia – Birgit Tureluren
===
Dit artikel werd gepubliceerd door Het Nieuwsblad – online op 26/04/2017